İçe kapanma (depresyon)
İçe kapanma (depresyon)
Belirtiler
-Depresifhasta yalnız ve üzgündür
-Özgüveniaz, pişmanlık eğilimi fazladır
-Hareketleriyavaştır
-Zihinseltepkileri de yavaşlamış görülür
-İnsanlarlailişkisini kesmiştir
-Uykusuzlukve iştahsızlık çeker
-Fizikselgörünüşü bozulur
-Sıksık ölümü düşünür
Nedenler
Depresyona yatkınlık genellikledoğumsal bir durumdur, ama olumsuz gelişmeler(meslektebaşarısızlık, boşanmalar, bir yakının ölümü)bu ruhsal çöküntü durumunu güçlendirir. Işık yetersizliği(kışaylarında) ve yanlış beslenme de depresyonun oluşumunakatkı sağlayabilir.
Biyokimyasal gerçekler
Mutluluk ve memnuniyet bir bakımadoğru beslenmekten kaynaklanır, çünkü bu duygularınoluşumunda, dışarıdan çok iyi etkilenebilecek olanhormonların ve başka bileşiklerin etkisi söz konusudur.Rahatlık ve memnuniyetin oluşumunda phenylalanin, tyrosin vemethionin adlı aminoasitler adeta bir anahtar rolü üstlenirler.Neurobiyo kimyacıları, anılan bu maddelerin yeterincetüketilmemesinin bizi kara deliklere yuvarlayabileceğinikanıtlamışlar. Phenylalanin, tyrosin ve methionin öncelikleyağsız ette ve peynirlerde bulunmaktadır. Ama ayrıca,yeterli miktarda B12 vitamini alınmasına da özen göstermek gerekir,çünkü aksi halde bedenimiz, aldığımız besinlerden bu özelmaddeleri özümsemekte (sindirmekte) zorluk çekecektir. B12 vitamini, biramayası, tam tahıl ürünleri ve taze sebzede bolca bulunur.
Psikolojik gerçekler
Depresyon yaşlılardan çokgençlerde görülmektedir. Bu durum, derin bir keder ve üzüntü, günlüketkinliklere karşı kayıtsızlık gibi belirtilerlekendini gösterir. Günün büyük bölümünde kişiyi etkisi altına alan buiçe kapanma hali en az bir-iki hafta sürebilir.
Depresyon geçirmekte olan insan daha öncezevk aldığı etkinliklerden artık aynı heyecanıduymaz olur. Günümüzde depresyonun intihar riskini arttıran önemli biretken olduğu hemen hemen kesinleşmiştir.
Dikkat, gerçek depresyon!
Depresif uyumsuzluklarla gerçek depresyonubirbirine karıştırmamak gerekir! Gerçek depresyonlar mutlaka biruzman hekim tarafından tedavi edilmelidir! Gerçek depresyonun bazıbelirtileri:
· Hiçbir nedenden kaynaklanmayan ruhsal çöküntülerdaha uzun sürer.
· Zaman duygusu değişikliğeuğrar. Zaman bazen durur, bazen de çok hızlı akıp gider.Algılama bozuklukları ortaya çıkar. Depresif kişi, çevresindekilerinyargılarına ters düşen yargılara varır.
· Depresif kişi, kendisine söz yöneltilemeyecekbir tavır takınır; kendi iç dünyasında yaşar.
Hastalığınıkabullenen enderdir!
Pek çoğumuzun ruhsal çöküntüyaşadığı zamanlar olmuştur. Ama gerçek depresyonlaraçok daha ender rastlanır ve bu durumdaki kişilerin mutlaka bir uzmantarafından tedavi edilmesi gerekir.
Depresif kişi, hiçbir çaba göstermedenkaranlık duygularının girdabına kapılarak çökerken,genellikle yakınları(eşi veya arkadaşları) gerçekdepresyonun belirtilerini ilk fark eden kişilerdir. Çevresitarafından gitgide yalnız bırakılan, birlikte olunmakistenmeyen ve yakın çevresinden, “son zamanlarda değiştin” “senianlamakta zorluk çekiyorum” “sana yardım edemeyiz artık” gibiaçıklamalar duyan kişi, psikolojik hastalıklar uzmanı birhekime başvurmayı düşünmeye başlamalıdır.
SAD, üzüntülü demek!
Kış depresyonu ABD’nde SADadı ile (Seasonal affective disorder) yasal anlamda hastalık olarakkabul edilmiştir. Güneş ışığıeksikliğine çare olarak hastalar, 30 dakika süreyle güçlüUV(ultraviyole)-lamba ışığı ile tedaviediliyorlarmış.
Üzüntü alışverişinedikkat!
Üzüntülerinden kurtulamayan pek çokkişi alışverişe çıkarak kendine güzel bir şeyleralır. Ama bu üzüntü alışverişlerinin pürüzlü iki yanıvardır: Depresif duygular algılama yeteneğini bozarlar. Ruhsalçöküntü sırasında göze çok hoş görünen bazı eşyalardaha sonra çekiciliklerini yitirirler ve bir süre sonra, yapılanalışverişlerin tümüyle gereksiz olduğu ortaya çıkarve tabii ki bu durum da yeni üzüntülere yol açar.
Üzüntü oburluğuna dikkat!
Yaşadığınız üzüntüyüzünden ortaya çıkan, buzdolabınızı silip süpürmeisteğine karşı koymaya çalışın. Özellikleyağlı yiyecekler midenize oturmakla kalmayıp, ruhsal durumunuzuda olumsuz etkileyecektir. Gerçi çikolata depresyon azaltan etken maddeleriçerir, ama bu etki birkaç dakika içinde sona erecektir. Ayrıcaçikolatanın kalorisi çok daha uzun bir süre etkili olacaktır!
Kendinize yardımcıolabilirsiniz
Sarı kantaron
Bu şifalı bitki son zamanlarda,dünya çapında uygulanan bitkisel depresyon tedavilerinintartışılmaz yıldızı olarak kabul görüyor.Sarı kantaron, sinirsel rahatsızlıklara karşıkullanılabilecek en değerli bitkilerdendir. Geleneksel olarak dazaten hep, korku, gerginlik, uykusuzluk ve orta dereceli depresyonlarakarşı kullanılagelmiştir. Özellikle menopoz dönemindegörülen bu tür rahatsızlıkların tedavisinde çok olumlu sonuçlaralınabilir.
Sarı kantaron(St John’s Wort),eczanelerde tablet veya kapsül biçiminde ve homeopatik formda satılmaktadır.Ama herkes kendine bir sarı kantaron çayı demleyebilir.
Reçete: İncekıyılmış sarı kantaronu ve civanperçeminieşit oranda harmanlayarak cam bir kavanozda saklayabilirsiniz.
Bu karışımdan bir veyayarım tatlı kaşığı dolusu, orta boy bir subardağı dolusu kaynar derecede sıcak suyla haşlanır ve6-8 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde 2-3 bardak taze demlenmişbitki çayını, aç karnına veya öğün aralarında,soğutmadan yudumlayın. Bu çay kürünü aralıksız 2 haftasürdürdükten sonra 3-4 gün ara vererek, 2 haftalık yeni bir kürebaşlayabilirsiniz.
Homeopatik ilaçlar
-Hypericum – (Hypericum perforatum) Sarıkantarondan elde edilir.
Hypericum D6 seyreltisi, her yaşta ortaya çıkan depresyonlara karşıbaşarıyla kullanılabilir.
Kullanım dozajı: Günde 3-5 kere 8-10 granül dil üstünde eritilir.
-Agnus castus – Hayıt tohumundan eldeedilir.
Agnus castus D4 seyreltisi, ruhsal çöküntülere ve impotenz rahatsızlıklarınakarşı başarıyla kullanılabilir.
Kullanım dozajı: Günde 3 kere 1-2 tablet dil üstünde eritilir.
Bitki karışımıçayı!
Lavanta çiçeği, biberiyeyaprağı, sarı kantaron, kekik ve turunç çiçeği, ince kıyılarak eşit oranda harmanlanır ve cam birkavanozda saklanır.
Reçete: Bir tatlıkaşığı dolusu bitki, orta boy bir su bardağıdolusu kaynar derecede sıcak suyla haşlanır ve 5-6 dakikademlendikten sonra süzülür.
Akşamları, yatmadan 2 saat önceiçilen 1 bardak taze demlenmiş çay rahatlatır ve dinlendirici biruyku sağlar.
Akupressur (noktamasajı)
Bu yumuşak masajın temel hedefi,bedensel ve ruhsal enerji akımlarını dengeli bir düzeyeoturtmaktır. İsteme ve karar verme yetisinin zayıflamasıylaoluşan ruhsal çöküntülere karşı etkili olabilen bir yöntemdir.
Masaj yapılacak olan noktadirseğin iç tarafındadır. Bu noktanın Çince adı ShaoHai’dır. Kolunuzu bükün ve parmağınızın ucuyladirseğinizin iç tarafındaki çukurluğu hemenbulacaksınız. Shao Hai işte bu noktadır.Başparmağınızla veya işaret veortaparmağınızla o noktaya 1 dakika süreyle daireselhareketlerle masaj yapın ve sonra öteki dirseğe geçin. Buuygulamayı gün boyunca pek çok kere tekrarlayın. Özellikle de yinebir duygusal fırtınaya yakalandığınızıduyumsadığınızda masajlarınızı yapın.
Renk tedavisi
Portakal rengi ruhsal çöküntülerekarşı bayağı etkilidir. Giysilerinizin ve yatakçamaşırlarınızın portakal rengi olmasına özengösterin. Ayrıca, portakal, mandalina ve havuç yemeyeçalışın.
Spor yapın!
Düzenli spor düşüncelerin bedendeyoğunlaşmasını sağlar ve eğer dozajı iyi ayarlanmışsa,olumlu duyguların gelişmesine yardımcı olur. Ayrıcaspor, mutluluk hormonlarının salgılanmasını dadestekler.
Bitki katkılı banyolar!
Eğer ruhsal bir çöküntü içindeolduğunuzu düşünüyorsanız, lavanta katkılı birbanyo sayesinde rahatlayabilirsiniz.
Reçete: 40-50g lavantaçiçeği 1 litre soğuk suya eklenir. Kaynama derecesine kadarısıtıldıktan sonra 10 dakika demlenmeyebırakılır ve süzülür. Lavanta suyu sıcak banyo suyunaeklenir. Banyo süresi 15-20 dakikadır ve kurulanılmadan bir bornozasarınarak yatakta 20-30 dakika dinlenilir.
Erkenden yatmayınız!
Psikiyatride uygulanan depresyontedavilerinde, uyku süresi kısıtlanmaktadır. Bu yöntem,uyanıklık tedavisi olarak da adlandırılabilir. Buradakiamaç, depresyon destekleyici olduğu varsayılan uyku zamanlarındahastayı uyanık tutmaktır. Önemli olan, gecelik uyku süresininilk yarısının kısaltılmasınaçalışılmasıdır.
Aromaterapi (kokutedavisi)
Eterli yağlar,aşağılık kompleksinden, güçsüzlük vebaşarısızlıktan ve çaresizlikten kurtarma uygulamalarındabaşarıyla kullanılabilir. Ruhsal çöküntüye karşı enetkili koku olarak neroli, yani portakal çiçeğiyağının kokusu öne çıkıyor. En iyisi, kendinize küçükbir koklama şişesi hazırlamanız ve onu hepyanınızda bulundurmanızdır.
Reçete: Portakalçiçeği yağı ile bademyağını eşit orandakarıştırabilirsiniz.
Ayrıca, bergamot, yasmin, rose, veylang-ylang kokuları da rahatlatıcıdır. Örneğin,yatmadan önce alacağınız banyoya bu eterli yağlarıekleyerek rahat bir gece geçirebilirsiniz.
Banyo: Yarımbardak sıcak süte, 8 damla lavanta, 3 damla yasmin ve 4damla ylang-ylang yağı ekleyip iyicekarıştırdıktan sonra banyo suyuna ekleyin. Banyo süresi15-20 dakikadır.
Dahası, sizi rahatlatan kokuluyağları küçük bir tas suya ekleyerek oturma veya yatak odanızakoyabilirsiniz de!
Önlem alarak sağlıklıkalın
· Gerçekleştirilebilecek hedefler seçin!Yeteneklerinizi değerlendirirken gerçekçi olmaya çalışın;olanaklarınızın yeterli olmadığı planlardanvazgeçin!
· Düzenli olarak spor yapın! Spor sayesinde dahada sağlıklı ve güçlü olmanın mutluluğu sizeyararlı olacaktır!
· Mümkün olduğunca az alkol kullanın! Çünküalkolün bize yaşattığı kısa hayaller,ayıldığımızda derin hayalkırıklıkları yaşamamıza yol açabilir.
· Yeterince ışık alabiliyor musunuz?Çünkü kış mevsiminde, sabah karanlığında yolaçıkıp yapay ışıkla aydınlatılmışbüroda gün boyunca çalıştıktan sonra yine akşamkaranlığında yetersiz aydınlatılmış evinedönenlerin sayısı hiç de az değildir! İşte böyleyaşayanlar için kış depresyonu sürekli pusudadır. Budepresyona öncelikle ışık yetersizliği yol açar.
Etkilikarşı önlemler: Öğlen tatillerinde açık havayaçıkın ve hafta sonu tatilinde mümkün olduğunca uzun bir süreyiaçık havada geçirin. Havanın ille de güneşli olmasıgerekmez; gün ışığı yeterli olacaktır!
|