Kadının yumurtalıkları erkek husyelerinin karşılığıdır ve bunlar karında rahmin her iki yanında yer alır. Kadın doğduğu zaman, yumurtalıklarında henüz olgunlaşmamış binlerce yumurtayla donatılmıştır. Yumurtanın büyümesi ve olgunlaşması erkeğin tohum hücrelerinden tamamıyla ayrıdır.

Erkekte ergenlik çağından sonra sayısız sperm iplikçikleri olgunlaşır ve depo edilir. Buna karşılık kadının yumurtalıklarında her kezinde sadece bir yumurta olgunlaşır ve iki yumurtalık nöbetleşe 28-32 gün ara ile bu yumurtayı serbest bırakırlar.

Yumurta ortalama 0,2 milimetre çapında ve bir t9hum hücresinin dört katı uzunlukta bir hücredir, insan vücudundaki bütün hücrelerin içinde en büyüğüdür. Yumurta olgunlaştığı zaman yumurtalığın içinden dışarı atılır. Bu olaya yumurtlama veya ovulasyon adı verilir.

Yumurtlamanın son buluşunu, kadının vücut ısısını, sabahleyin yataktan kalkmadan önce ölçmekle ve yumurtlamadan sonraki düşükten yükseğe doğru ısı değişikliğini kaydetmekle anlamak olanaklıdır (doğum kontrolü bölümünde bu sürenin hesaplanışına bakın), fakat yumurtlama gününü önceden saptamaya çalışmak zordur. Yumurta döllenmediği zaman, yumurtlamadan sonraki 12. ve 16. günlerde adet kanaması oluşur.

Dışarı atılan yumurtada, tohumlarla ilgili bölümde belirtildiği gibi sadece "X" kromozomu bulunduğu için, doğacak çocuğun cinsiyeti erkeğin tohum hücresinde "X" kromozomu veya "Y" kromozomu oluşuna bağlıdır.

Yumurtalık iki çeşit hormon salgılar: Östrojen ve progesteron. Östrojen (folikül hormonu) yumurtlamadan önce salgılanır; rahmin, göğüslerdeki süt bezlerinin ve rahmin içini kaplayan sümüksü tabakanın olgunlaşması ve büyümesinde rolü vardır.

Progesteron (sarı cisim hormonu) yumurtlamadan sonra ortaya çıkar, aşırı hassas durumdaki rahmi korur ve sümüksü tabakayı döllenmesi olası yumurtanın beslenmesi için hazırlar. Onun için gebelikte, -özellikle Son'un (placenta) oluşması sırasında-sürekli durumda bol sayıda progesteron salgılanır. Bunun önemi, düşük yapmayı engellemesindedir.