İletişim, çağımızın en önde gelen konularından biridir. İletişimle ilgili dikkat edilmesi gerekli olan en önemli nokta karşılılı ileti alışverişinin düzgün yapılabildiği zaman, maksimum faydanın sağlandığıdır. İletişim bozukluğundan kaynaklanan karşılıklı anlaşma güçlükleri ve diyalog eksiklikliği günümüz toplumunda birbirini dinleme eksikliğinin en iyi göstergelerinden biridir.
Her gün fikirlerimizi ve duygularımzı paylaştığımız kişilerle aramızda bu tip yanlış anlamaların ve diyalog bozukluklarının olmaması için, etkili iletişim tekniklerini ve iyi bir dinleyiciyle kötü bir dinleyici arasındaki farkları tam anlamıyla anlamış olmamız gereklidir. Aşağıda tipik bir iyi dinleyici ile kötü dinleyicinin özellikleri sıralanmaktadır. Siz hangi gruba giriyorsunuz?

İyi bir dinleyici;

1. Sürekli göz teması kurar.
2. Karşısındaki kişinin sözel veya davranışsal mesajlarını iyi değerlendirir.
3. Sabırlıdır ve konuşan kişinin sözünü kesmemeye özen gösterir.
4. Karşısındaki kişinin yanıtlarına sözel ve davranışsal yanıtlar verebilir.
5. Karşısındaki kişinin anlattıklarını sorular sorarak daha ayrıntılı anlamaya çalışır.
6. Konuşulan konuyu özetler ve kendi cümleleriyle doğru şekilde ifade edebilir.
7. Karşısındaki kişi ile empati kurabilir.
8. Karşısındaki kişinin konuşmasını ilgiyle dinler.
9. Dinlemek istediğini ve ilgilendiğini karşı tarafa hissettirir.
10. Eleştiri yapmaz ve yargılayıcı değildir.
11. Açık görüşlüdür.

Kötü bir dinleyici ise;

1. Konuşmacının sözünü keser.
2. Konuşan kişi ile göz teması kurmaktan kaçınır.
3. Çevresinden etkilenir ve çok çabuk dikkati dağılır.
4. Konuşmacıyı dinlemez ve söyledikleriyle ilgilenmez bir tutum içindedir.
5. Konuşulan konuyu değiştirir.
6. Yanıtları her zaman yargılayıcı bir üsluptadır.
7. Dar görüşlüdür ve karşısındaki kişiyle empati kuramaz.
8. Dinlemek yerine konuşmayı tercih eder.
9. Sürekli tavsiye vererek karşıdaki kişiyi rahatsız eder.
10. Dinlemek için hiç zamanı yoktur ve konuşmaları kısa keser.
Karşınızdaki kişiyi dinleyebilme yeteneğine sahip olmanız ve bu yeteneğinizi geliştirmeniz, kariyer hedefleriniz için de oldukça faydalı olacaktır. Yapılan araştırmalara göre kadrolu çalışanların zamanlarının %30'unu, müdürlerin %60'ını ve direktörlerin ise %75'ini dinlemeye ayırdıkları ortaya çıkmıştır. Bu oranlar bireylerin kariyerlerinde yükselmeleriyle etkili birer dinleyici olmalarındaki paralelliği direk olarak ortaya koymaktadır.

Aktif bir dinleyici olmak için, öncelikle karşınızdaki kişinin ne anlatmak istediğinden emin olmanız gerekmektedir. Karşınızdaki kişinin hangi durumlarda sinirleneceğini nelere sevineceğini ve ne tip durumlarda daha etkin bir diyalog geliştirebileceğinizi bilmek, daha iyi bir dinleyici olmanızda size yardımcı olacak noktalardır. Çevreniz iletişim kurarken yaptığınız hataları sizden daha hızlı ve etkin bir şekilde analiz edeceğinden, onların görüşlerine değer vermeniz her zaman için size yarar sağlayacaktır. Bu konu hakkında kitaplar okumak, seminerlere ve konferanslara katılmak kendinizi geliştirmek için yapabileceklerinizden bazılarıdır.

İyi bir dinleyici olmak zaman ve çalışma isteyen bir süreçtir. Gerek aile gerek iş hayatı açısından oldukça önemli olan iletişim kabiliyetini güçlendirme sizi başarıya götürecek önemli bir nokta olacaktır.

Zeynep KOÇER
Kariyer.Net
Editör