Metalurji ve Malzeme Mühendisi
Metalurji ve malzeme mühendisi, bileşiminde metal bulunan maden filizlerinden metal ve alaşımlarının elde edilmesi ve bunların belli işlemlerden geçirilerek endüstrinin istediği hammadde haline getirilmesi, plastik, seramik gibi metal olmayan maddelerin elde edilmesi ve işlenmesi çalışmalarını yürüten kişidir
GÖREVLER
Metalurji ve malzeme mühendislerinin yaptıkları işleri başlıca iki gruba ayırmak mümkündür:
a) Metal Üretimi:
• Topraktan çıkarılan maden cevherleri üzerindeki artık maddelerin çeşitli yöntemlerle temizlenmesini sağlar,
• Yoğunlaşmış cevherin, ateş veya asitle eritme yöntemleriyle ergime ısılarına göre çeşitli fırınlarda ergitilerek, saflaştırılması işlemlerine gözcülük eder,
• Metal karışımlardan çeşitli alaşımlar elde edilmesi işlemlerini yürütür,
• Maden cevherlerinin en yüksek verimlilik ve kalitede üretimi için yeni yöntemler geliştirir,
• Cevherlerin yarı işlenmiş ürün haline getirilmesini sağlar,
• Metalurji sanayiindeki yeni gelişmeleri takip ederek uygulama alanına koyar
b) Malzeme Üretimi:
• Ergitilerek sıvı hale getirilmiş veya alaşımlandırılmış sıvı cevherin istenilen şekilde ve biçimde kalıplara döktürülmesini, mekanik yöntemlerle şekillendirilmesini sağlar,
• Kalıplara dökülmeyen cevherlerin tavlanmasını sağlar,
• Alaşımların elektrik, ısı iletkenliğini, sertliğini, dayanıklılığını ölçen fiziki ve kimyevi deneyler yapar,
• Metallerde yumuşaklık, hafiflik ve sağlamlık gibi istenilen özellikleri elde etmek için haddeleme ve tavlama işlemlerini geliştirir, alaşımların standartlara uygunluğunu deneylerle saptar,
• Metal ve alaşımların fiziki özelliklerini saptamak için mikroskop, röntgen, spektroskop incelemeleri ve diğer araştırmaları yapar,
• Kalite kontrolünü sağlar
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
• Bilgisayar,
• Spektrometre,
• Optik mikroskop,
• Mekanik test cihazları,
• Ergitme ocakları,
• Isıl-işlem fırınları,
• Tarama-elektron mikroskobu,
• Çekme cihazı,
• Çarpma cihazı,
• Kalıplama makineleri,
• Kum test cihazları,
• Yolluk ve besleyici dizaynları,
• Laboratuar ekipman cihazları,
• Seramik fırınları,
• Kaplama fırınları,
• Toz metalurjisinde sıkıştırma, pres cihazları,
• Mekanik metalurjide döğme cihazları,
• Üretim metalurjisinde cevher kırıcılar ve elekler
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Metalürji ve malzeme mühendisi olmak isteyenlerin;
• Üst düzeyde genel yeteneğe,
• Fen bilimlerinde akıl yürütme yeteneğine,
• Tasarlama, plan yapma ve uygulama gücüne sahip,
• İşbirliği halinde çalışabilen,
• Uzun süre ayakta durabilecek kadar bedence sağlam,
• Araştırıcı, yaratıcı kimseler olmaları gerekir
Kimyasal maddelere karşı alerjisi olan, nefes darlığı, astım hastalığı bulunan kişiler bu mesleği yürütemezler
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Metalurji ve Malzeme mühendisleri, metal ve malzeme üreten fabrikalarda görev yaparlar Çalışma ortamı tozlu, gürültülü ve rahatsız edici kokuludur Mühendis tasarım işlerini yürütürken büroda, metallerin yumuşaklık, hafiflik, sağlamlık özelliklerini incelerken laboratuarda çalışır Metalürji ve malzeme mühendisi, birinci derecede nesnelerle ilgilidir Ancak işyerinde diğer mühendislerle, tekniker ve işçilerle iletişim halindedir
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Metalurji ve malzeme mühendisleri;
• Kamu veya özel sektöre ait demir, çelik, alüminyum ve döküm fabrikalarında, metal dışı malzeme üreten endüstri işletmelerinde, mühendislik ve araştırma-geliştirme alanlarında, standartlar, tasarımlar vb konularla ilgili olarak bürolarda, bakır ve ferro alaşım üretim sektörlerinde, özel dökümhaneler, haddehaneler, ısıl işlem ve metal işleme fabrikalarında, seramik, refrakter endüstrilerinde ve cam sektöründe, hammadde alımı ve mühendislik firmalarında ürünlerin pazarlanması alanlarında çalışırlar
• Ülkemizden ve yurt dışındaki eğitim kurumlarından Metalurji ve Malzeme Mühendisi unvanı alan meslek elemanlarından Metalurji Mühendisleri odasına kayıtlı olanların sayısı yaklaşık 2700 kişidir Türkiye genelinde Metalurji ve Malzeme Mühendisliği bölümlerine 2000-2001 eğitim döneminde 661 öğrenci alınmaktadır
• Bunun mühendislik öğrenimine başlayan toplam öğrenci sayısına oranı % 2 civarındadır Bu oran da gösteriyor ki, bu alan ülkemizde yeterince tanınmamakta ve üniversite öğrencilerince tercih edilmemektedir Ancak mezunlarının tamamına yakını özel veya kamu sektöründe kolaylıkla ve yüksek ücretlerle iş bulmaktadırlar
• Dünyada ve Türkiye’de, otomotiv sanayii, inşaat sanayii devam ettiği sürece Metalurji ve Malzeme Mühendisliği güncelliğini kaybetmeyecektir Ayrıca seramik metalurjisindeki ve cam metalurjisindeki gelişmeler ve yeni teknolojik gelişmeler bu mesleğin önemini daha da artırmaktadır
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Metalurji ve malzeme mühendisliği eğitimi, çeşitli üniversitelere bağlı mühendislik fakültelerinde verilmektedir
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
• Lise veya dengi okul mezunu olmak,
• Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Metalürji ve Malzeme Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY-2)” puan almak,
• Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Metalürji ve Malzeme Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, üniversitelerin mühendislik fakültelerine bağlı Metalurji ve Malzeme Mühendisliği bölümlerinde 4 yıllık lisans düzeyinde eğitim gerektirmektedir Ancak, hazırlık sınıfı bulunan üniversitelerde eğitim süresi 1 yılı hazırlık (yabancı dil eğitimi) olmak üzere toplam 5 yıldır
Meslek eğitiminin birinci yılında ağırlıklı olarak diğer mühendislik dallarında olduğu gibi matematik, fizik,kimya dersleri okutulur İkinci yıldan itibaren malzeme bilgisi, döküm dersleri yanında laboratuar derslerine de yer verilir Eğitim süresince işyerinde staj zorunluluğu da vardır
MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir, araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler
Ayrıca işyerlerinde yeterli aktivite ve başarıyı gösterenler şeflik, müdürlük gibi yönetici kadrolarda da görev alabilirler
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince, Kredi ve Yurtlar Kurumundan öğrenim ve harç kredisi, çeşitli kurum ve kuruluşlardan burs alabilirler
Eğitim sonrası, özellikle demir-çelik sektöründe oldukça yüksek ücret alınmaktadır Döküm sektöründe daha kolay iş bulma imkanı vardır Ücretler diğer mühendislik dallarıyla kıyaslandığında oldukça yüksektir
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
• İlgili Eğitim Kurumları,
• Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
• Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
|