Avcı (Hound) Grubu Köpekler
Avcı cinsler köpek cinsleri arasında en eski ırklardan olup, insanların avlarını yakalamalarına yardımcı olan cinslerdir. Görüş yeteneğinin gelişkin olmasına dayalı olarak avlanan görüşavcıları (sighthounds) arasında hızlı koşması ile bilinen greyhoundlar, koku yeteneğinin gelişkin olmasına dayalı olarak avlanan kokuavcıları (scenthounds) arasında da foxhound gibi cinsler yeralır. Bu grupta yeralan ırkların bir kısmının hem koku hem de görüş yetenekleri gelişmiş olabilirken, bazılarının bahsettiğimiz bu özelliklerle hiçbir ilgisi olmayabilir. Ancak tüm avcı ırkların ortak özelliğinin avlanma içgüdüsüne sahip olmaları, dolayısıyla çoğunlukla avcının kendilerine yolu göstermelerinden önce hedefe doğru kendi yollarını çizecekleri söylenebilir.


Çalışan (Working) Grubu Köpekler
Bu grup cesaret ve güçlerini insan sahiplerinin hizmetine sunma konusunda üstün olan ırklardan oluşur. Bu ırklar kendi aralarında koruma, kurtarma, taşıma ve çekme cinsleri olarak ayrılırlar. Bu gruptaki cinsler genel olarak cesaret ve dayanıklılıkları ile bilinirler.


Çoban (Herding) Grubu Köpekler
Çoban grubunda yeralan ırklar başka hayvanların hareketlerini kontrol etme becerileri ve istekleri ile bilinirler ki bunlar genellikle koyun ve inek sürüleri olur. Bazı cinsler bunu sürüdeki hayvanları irite ederek ve bakışları ile yön göstererek yaparken, diğerleri ise havlayarak veya küçük temaslarda bulunarak yaparlar. Bazı cinslerde sürüyü toplama yeteneği, bazılarında ise gütme yeteneği daha baskındır. Ancak tüm cinslerin ortak özelliği hem kendi inisiyatiflerine göre, hem de sahiplerinin emirlerine göre hareket etmeleridir. Çoban köpekleri akıllı ve sadık ortaklardır.


Minyatür (Toy) Grubu Köpekler
Köpek ırklarının minyatür versiyonlarından oluşan bu grupta, insanların çok eski zamanlardan beri sadece güzellikleri ve dostlukları nedeni ile değer verilmiş cinsler yeralır. Grubun davranışsal olarak ortak noktalarını tanımlamak zordur çünkü herbiri farklı gruplardan gelen ırkların minyatürleri oldukları için değişik karakteristiklere sahip olabilmektedirler. Bu grupta kökü çok eski zamanlara dayanan ve büyük cinsi tanımlanamamış bazı ırklarda yeralmaktadır.


Sportif (Sporting) Grubu Köpekler
Modern avcılar olarak bilenen bu ırklar genel olarak, kökleri çok daha eskilere dayansa da ateşli silahlarla avlanan avcıların yardımcıları olarak yetiştirilmişlerdir. Av sporunda avcıya hedefin yerinin belirlenmesinde, hedefin hareketlendirilmesinde ve vurulduktan sonra avcıya getirilmesinde yardımcı olurlar. Hedefin yakınlarında bir yerde donarak hedefin yerini belirlemeye yardımcı olan cinsler arasında Türkçeye “hedefi işaret eden” ve “oyunu kuran” olarak çevrilebilecek pointer ve setter cinsleri yeralır. Hedefi harekete geçirerek, daha çok görünmesini ve avcının daha kolay avlanmasını sağlayan cinsler olan spaniellerle, vurulan hedefi (suda veya karada) sahibine getiren retrieverlar da bu grup içerisinde yeralırlar. Bu gruptaki cinsler birçok özelliği birlikte taşıyabilirken, dayanıklı avcılar olarak bilinirler.


Sportif Olmayan Grubu Köpekler
Gruplar içerisinde karakteristikleri en geniş olan bu grup, bir anlamda diğer kategorilere sokulamayan cinsleri kapsamaktadır. Bazıları bu grupta yeralan cinslerin kökenlerinde dostluk etmek amacı ile yetiştirilmelerinin olması nedeni ile dost/eş (companion) grup olarak da tanımlamaktadır. Yine de kökenleri fazlasıyla değişken olan bu ırkları diğer gruplardaki cinslerden daha dost olduklarını iddia etmek de pek gerçekçi olmayacaktır. Bu gruptaki tüm cinsler kendi cinslerinin özellikleri ile değerlendirilmelidirler.


Terrier Grubu Köpekler
Terrier grubundaki köpekler genel olarak toprak altında yaşayan memeli zararlıları toprağı eşeleyerek bulup öldürme merakına sahiptirler. Terrier sözcüğünün kökeni de dünya/toprak anlamına gelen terra’dan gelmektedir. Bazı terrier cinsleri yarışmalarda sıçan öldürmek üzere yetiştirilmişler, ancak sonralarda birbirleri ile de dövüştürülmüşlerdir. Bu ırklar kısa ve uzun bacaklı olmak üzere iki gruba ayrılırlar.