'KENTSEL DÖNÜŞÜM' DERKEN SEÇİM ÖNCESİ GECEKONDU AFFI MI ÇIKIYOR?
Özak: Kaçak binalar normal hale gelecek
Bayındırlık Bakanı Faruk Özak, depreme karşı kentsel dönüşüm yasaları çıkarılacağını, bu kapsamda kaçak binaların da 'normal duruma getirileceğini' söyledi. Bakan Özak, "Bu katiyen bir imar affı değil" dedi


ANKARA Milliyet

Bayındırlık ve İskân Bakanı Faruk Nafiz Özak, afet riski taşıyan alanların tasfiye, yenileme ve iyileştirmeye tabi tutulmasını öngören Dönüşüm Alanları Hakkında Kanun Tasarısı ile kaçak binaların durumunun "normal" hale getirileceğini söyledi.
Özak, "Mesela 7 katlı bir bina var, bunun 5 katı normal, 2 katı kaçak. Burada güçlendirme yapamıyorsunuz. Bunu yasal hale getirip, güçlendirme yapıyoruz" dedi. Özak, söz konusu uygulamanın "imar affı" anlamına gelmediğini savunurken, üst düzey bir Bayındırlık Bakanlığı yetkilisi, "Dönüşüm alanındaki imar planına uygun kaçak yapılar yasallaşacak. Bu da dolaylı aftır" diye konuştu.
Özak, Türkiye Tuğla-Kiremit Zirvesi'ne gelişi sırasında gazetecilerin Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Gülay Altay'ın Doğu Anadolu fay hattına dikkat çeken açıklamalarına yönelik sorularını yanıtladı. Bölgede çalışma yürüttüklerini dile getiren Özak, tüm Türkiye'de yer hareketlerinin incelendiğini söyledi. Bütün şehirlerin sismik haritalarını çıkaracaklarını dile getiren Özak, "Karabük'ü, Bartın'ı tamamladık. Zonguldak ve Kastamonu'yu yapıyoruz, Elazığ'dan Malatya'ya devam edeceğiz" dedi.
Bakanlığın deprem senaryoları hazırladığına işaret eden Özak, deprem öncesinde alınan önlemlerin maddi yükünün, depremde ortaya çıkabilecek hasarlara oranla 7 kat avantaj sağladığını belirtti. Özak, erken uyarı sistemlerine ilişkin çalışmaların da sürdüğünü söyledi.


'İmar affı değil'
"Türkiye'de mevcut yapı stoku depreme karşı çok dayanıklı değil, bunu kabul etmek lazım" diyen Özak, şöyle dedi:
"Bununla ilgili dönüşüm yasalarını çıkarıyoruz. Dönüşüm Alanları Hakkında Kanun Tasarısı TBMM Bayındırlık Komisyonu'ndan geçti. İnşallah bu hafta Meclis'e gelebilir. Bu katiyen bir imar affı değil. İyileştirme, tasfiye olabilir. Özellikle yapı yasağı olan yerlerin tespit edilmesi ve buraların taşınması gerekiyor. Ama yapı yasağı olmayan yerlerde iyileştirme yapmak lazım. Kaçak binaların durumu da dönüşümle normal duruma getirilebilir. Buna yalnız gecekonduların rehabilitasyonu olarak bakmamak lazım. Mesela 7 katlı bir bina var, bunun 5 katı normal, 2 katı kaçak. Burada güçlendirme yapamıyorsunuz. Bunu yasal hale getirip, bu çalışmaları yapıyoruz. Dönüşüm Alanları Yasası yalnızca kente değil, köye ve yaylalara da hitap edecek. Yani oradaki yapılara da mutlaka müdahale edeceğiz."

Mimarlar ve şehir plancıları tepkili


'Kentsel dönüşüm resmen af'
FEHİM GENÇ
Bayındırlık ve İskân Bakanı Faruk Nafiz Özak'ın, "Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı, kesinlikle bir imar affı değil" demesine karşın, Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası, tasarının çok geniş kapsamlı bir imar affı olacağı endişesini taşıyor.
Mimarlar Odası Genel Başkanı Bülend Tuna, Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı'nın geniş kapsamlı bir imar affına yol açacağını söyledi. Tuna, "Kentsel dönüşüm, devletin kaçak yapı sahipleriyle pazarlık etmesinin yolunu açıyor. Bu imar affı değil de nedir!" dedi.
Kentsel dönüşümün, dönüştürülecek alanlarda yaşayanları şehrin dışına 'ötelediğini' belirten Tuna, şöyle dedi:
"Dönüşüm alanlarında yapılacak yeni yapılar daha pahalı olacağından daha önce burada yaşayanların bu konutlardan edinmeleri zorlaşacak. Bu kişilere, 'bu yeni evlerden almak için ya borçlanın ya da çekin gidin' denilecek."
Tasarının kentlerin yenilenmesine değil, kıymetli arsaların pazarlanmasına yönelik hükümler içerdiğini vurgulayan Tuna, "Tasarı, yerel yönetimlere geniş yetkiler veriyor, özel firmalarla ortaklık kurmalarının yolunu açıyor. Projeleri kamu denetiminin dışında tutuyor" dedi.


'Deprem bahane ediliyor'
Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi Başkanı Ahmet Turgut, "Tasarıda bizi endişelendiren hükümler var" dedi. Kentsel dönüşümün toplumdan tasvip görmediğini belirten Turgut, "Yasanın çıkması için deprem bahane ediliyor. Maalesef Zeytinburnu'ndaki bina çökünce tasarının yasalaşma süreci hızlandırıldı" diye konuştu.
Tasarıda halkın düşünülmediğini vurgulayan Turgut şunları söyledi:
"Tasarıda, 'istediğim yeri dönüştürürüm' havası var. Resmen bir imar affı tasarısı. Büyük inşaat gruplarının önünü açmaya çalışıyorlar. Ama bu yasa da sorunları çözemeyecek. Depreme karşı hızlı müdahaleye gerek var ama bunun aracı imar, tapu ve kat mülkiyeti yasaları olmalı. Tasarı emlak spekülatörlerinin ekmeğine yağ sürüyor."


Kaçağa ceza kesilmeyecek

Konuyu Milliyet'e değerlendiren üst düzey bir bürokrat, sistemin nasıl işleyeceğini şöyle anlattı:
"Dönüşüm alanlarındaki binaların durumu yeni imar planına göre değerlendirilecek. İmar planına göre 5 kat çıkılması gereken bir alanda, 7 kat çıkılmışsa bu bina yıkılarak hak sahiplerine düşen pay verilecek. Ancak kaçak kat çıkılan (ruhsatsız) binalar o bölgedeki kat sınırlamasını aşmıyorsa yıkılmayacak. Mevcut haliyle güçlendirilecek.
Mevcut mevzuatta da imar planına uygun binalar yıkılmıyor. Ancak ruhsat için başvurmaları ve bir miktar ceza ödemeleri gerekiyor. Yeni yasada bu cezanın olmaması, kaçak kat yapanların hak sahibi olması imar affı olarak yorumlanıyor. Yasa belediyelere dönüşüm alanlarına yeni imar planı yapma yetkisi veriyor. Belediye mevcut yapıları dikkate alarak plan yaparsa bölgedeki kaçak binalar yasal hale getirilebilir."

Tartışma yaratmıştı

Söz konusu tasarı kasımda TBMM Bayındırlık Komisyonu'nda kabul edilmişti. Tasarının, belediyelere ve il özel idarelerine dönüşüm alanlarında, Bakanlar Kurulu kararı olmadan kamulaştırma, toplulaştırma, satın alma, yıkma, güçlendirme gibi yetkiler sunması; dönüşüm kapsamında yer alan kaçak binalara imar ile tapu hakkı vermesi nedeniyle muhalefetin ve sivil toplum örgütlerinin tepkisini çekmişti.
CHP, tasarının tüm toprakları yapılaşmaya açtığını, büyükşehir belediyelerine sınırsız imar yetkisi tanındığını kaydetmişti. Mimarlar Odası ise imar suçlarının aklandığını savunmuştu.