Uyarı

Görmek için lütfen buradan üye olunuz.

Anayasa değişikliğiyle ilk etapta 300 bin kişiye yurtdışı kapısı açılacak

Anayasa değişikliği paketinin yüzde 58’lik oyla kabul görmesi, ilk etapta 300 bin kişiye yurtdışı kapısını açacak. Vergi ve SSK gibi nedenlerle 100 bin liranın üzerinde borcu nedeniyle yurtdışına çıkamayan 300 bin kişi, artık havaalanından geri çevrilme korkusu yaşamayacak.

HAVAALANINDAN GERİ ÇEVRİLME KORKUSU YAŞANMAYACAK

Ekonomik ve Sosyal Konsey’in anayasal güvenceye kavuşturulmasından birden fazla sendikaya üyeliğe kadar içerdiği bazı maddeleriyle iş hayatını da yakından ilgilendiren Anayasa değişikliği, en çok vergi borçları nedeniyle yurtdışına çıkış yapamayanları sevindirdi. Yüzde 58’lik bir ‘evet’ oyuyla kabul gören anayasa değişikliği paketinde yer alan maddelerin, gerekli prosedürün ardından yürürlüğe girmesiyle birlikte 300 bin kadar kişi, vergi ve SSK borcu gibi nedenlerle havaalanından geri çevrilme korkusu yaşamayacak.

100 BİN TL ÜZERİ YASAK

“Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir” demekle birlikte, “Vatandaşın yurtdışına çıkma hürriyeti, vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlanabilir” cümlesini de içeren 23’üncü madde, iş dünyasının en önemsediği anayasa değişikliği olarak öne çıktı. Vergi aslı, faiz, gecikme zammı gibi fer’i alacaklarla birlikte 100 bin lira ve üzerinde borcu bulunan kişilerin yurtdışına çıkamayışı, iş dünyası tarafından bir ‘engel’ olarak değerlendirilirken, neden evet dediğini izah eden işadamlarının da en çok vurgu yaptığı nokta bu madde oldu. Geçmişte yapılan bazı düzenlemelere (2007 yılında Pasaport Kanunu’nun ilgili maddesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi ve 2008 yılında Amme Alacakları Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, seyahat engelinin uygulanacağı tutarın 25 bin liradan 100 bin liraya çıkarılması) karşın, bu madde iş dünyası için önemli bir sıkıntı kaynağıydı.

MAHKEME KARARI GEREKECEK

23’üncü maddedeki ifadeyi, iş hayatının önündeki engellerden biri olarak gören, borcu nedeniyle yurtdışına çıkmaktan çekinen ya da havalanına gelip pasaport kontrolünden geçmek üzereyken geri çevrilen pek çok işadamı, sandıktan çıkan ‘evet’ ile birlikte bu sıkıntıyı atlattı. Çünkü eski maddeye göre, herhangi bir mahkeme kararı gerekmeksizin, idari bir kararla 100 bin TL’nin üzerindeki herkes yasak kapsamına giriyordu. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte, hakkında hâkim kararı olmadığı sürece ceza kovuşturması ve soruşturması geçirenler de yurtdışına çıkabilecek. Yurtdışı seyahat engeli, ancak suç soruşturması ve kovuşturması nedeniyle ve hakim kararıyla uygulanabilecek. Seyahat özgürlüğü kapsamında genişletilen yeni 23’üncü maddenin, 300 bin kişi doğrudan ilgilendirmekle birlikte, risk alındaki pekçok kişiyi de rahatlattığı belirtiliyor.

AMME ALACAKLARI KANUNU

Vergi borcundan dolayı uygulanan yurtdışına çıkış yasağı Amme Alacakları Kanunu’na göre gerçekleştirildiği için, bu aşamadan Maliye Bakanlığı’nın, ilk etapta yurtdışı çıkış yasağını askıya alması bekleniyor. Hemen ardından da Amme Alacakları Kanunu’nda bir değişiklik yapılarak, anayasada yapılan değişikliğin bir an önce yürürlüğe girmesi gerekiyor.

Anayasa’nın 23’üncü maddesindeki değişikliği değerlendiren Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal, bu madde nedeniyle geçmişte pekçok yanlış ve haksız uygulamalar olduğunu anlattı. Yurtdışına çıkış yasağı konan işadamlarının yurtdışındaki çok önemli bir iş toplantısına bile gidemediğini, bazen konulan yasaktan haberi olmayan işadamlarının havaalanında kötü bir sürprizle karşılaştığını belirten Uysal, “Bizzat benim tanık olduğum bir olayda, çocuğunun mezuniyet törenine gitmek isteyen bir işadamı havaalanında yasaklı olduğunu öğrendi. Oysa vergi borcu da yoktu ama yapılmayan bir bildirim sonucu kayıtlarda borçlu görünüyordu. Bu yasak yüzünden böyle büyük üzüntüler yaşayanlar oldu” diye konuştu. Bu düzenlemeden “kötü niyetli vergi mükelleflerinin de yararlanacak olması” konusunda ise Uysal, “Bunun için de mahkemelerin çok hızlı karar alması gerekiyor” dedi.

23'ÜNCÜ MADDEDE NE DEĞİŞTİ

ESKİ HALİ

Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir.
Yerleşme hürriyeti, suç işlenmesini önlemek, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek ve kamu mallarını korumak;
Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek;
Amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.
Vatandaşın yurtdışına çıkma hürriyeti, vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlanabilir.
Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.

YENİ HALİ

Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir.
Yerleşme hürriyeti, suç işlenmesini önlemek, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek ve kamu mallarını korumak;
Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek;
Amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.
Vatandaşın yurtdışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlanabilir.
Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.

İŞVERENLER HOŞNUT DEĞİL

Hürriyet'in haberi göre bazı düzenlemeler ise işverenin şerh koyduğu değişiklikleri içeriyor. İşverene göre çalışma hayatına olumsuz yansıyacak değişiklikler, 51, 53 ve 54’üncü maddelerde bazı fıkralarının yürürlükten kaldırılması. Yeni Anayasa’da yer almayacak olan bazı cümleler şunları:
Aynı işyerinde, aynı dönem için birden fazla toplu iş sözleşmesi yapılamaz ve uygulanamaz.
Grev esnasında greve katılan işçilerin ve sendikanın kasıtlı veya kusurlu hareketleri sonucu grev uygulanan işyerinde sebep oldukları maddi zarardan sendika sorumludur.