Küresel mali krizin ortasında sosyalist bir ekonomi yaratmaya çalışan Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, son dönemdeki ülkedeki yabancı şirketleri kamusallaştırma furyasına ABD’li petrol arama şirketi Helmerich & Payne’e ait 11 petrol platformunu da ekledi
Her geçen gün biraz daha yükselen enflasyon ve azalmakta olan petrol üretimi gibi sorunlarla boğuşan Chavez hükümeti son yıllarda ekonomi üzerindeki baskısını arttırdı. Yetkililer birçok bankanın yanı sıra enerjiden, çelik ve çimentoya kadar farklı sektörlerde pek çok şirketi kamusallaştırdı.
Chavez aynı zamanda, ülkenin en önemli gıda üreticisi Polar’ı da devlet bünyesine geçirme tehdidinde bulundu.
Merkezi Oklahoma’da bulunan Helmerich & Payne, Venezüella hükümeti bünyesindeki Petroleos de Venezuela (PDVSA) şirketiyle yaşadığı ödeme sorunu yüzünden, ülkedeki 11 petrol platformunda çalışmaları durdurmak zorunda kalmıştı.
Venezüella Petrol Bakanı Rafael Ramirez, bu hamlenin Chavez hükümetinin isteklerine karşı çıkan sektörlerde başlattıkları üretim durdurmalarının bir örneği olduğunu söyledi.
Ramirez, “Ülkede PDVSA ile üretim oranları ve hizmetler konusunda anlaşmaya varmak istemeyen pek çok enerji şirketi var… Helmerich & Payne ile de aynı sorun yaşandı. ABD’lilerin operasyonlarımızı sabote etmesine izin vermeyeceğiz” dedi.
Konu hakkında yorum almak adına Helmerich & Payne şirketinden kimseye ulaşılamadı.
Diğer yandan PDVSA, geçen yıl anlaşmalı olduğu şirketlerden milyarlarca dolar topladı ve bu firmalarla üretim maliyetlerini yüzde 40 oranında artırmak için yeniden görüşmelere başladı.
Ramirez, PDVSA’nın bütün borçlarını ödediğini ancak bazı şirketlerden şikâyetlerin gelmeye devam ettiğini söyledi.
Büyük oranda Chavez yanlısı olan Ulusal Meclis ise PDVSA’nın normal prosedürleri izlemeden, anlaşmalı olduğu şirketleri bünyesine geçirmesine izin veren bir yasayı onayladı. Bu gelişmenin ardından Chavez, onlarca küçük ölçekli şirketin kamusallaştırdı.
HEDEF ABD’Lİ ŞİRKETLER
PDVSA daha önce Dallas merkezli enerji şirketi Ensco International’ı, kendisine olan 35 milyon dolarlık borcu ödemediği gerekçesiyle bünyesine geçirdi.
Öte yandan, Teksas merkezli çok uluslu enerji şirketi Halliburton ve New York merkezli Schlumberger ise, Chavez hükümetiyle dostça bir ilişki sürdükleri için operasyonlarını yürütmeye devam ediyor.
Chavez ise 2007’de ülkedeki dört büyük petrol şirketini kamusallaştırarak, Exxon Mobil ve ConocoPhillips gibi dev şirketlerin ülkeyi terk etmesine neden olmuştu. Şirketler daha sonra şikâyetlerini uluslararası mercilere taşımıştı.
Venezüella’da petrol ihracatın yüzde 95’ini oluştursa da Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı, son iki yılda ham petrol üretiminde büyük çapta bir düşüş yaşandığını söyledi.