Mütareke Dönemi
Fransız Hükümeti zaman kazanmak ve kıtalarını takviye etmek amacıyla Ankara Hükümeti ile bütün güney cephesi boyunca bir mütareke yapmayı istiyordu Bunun için 20 Mayıs 1920’de Fransız Cumhuriyeti Suriye Yüksek Komiserliği Genel Sekreteri M Robert de Caix’den, Mustafa Kemal Paşa’ya bir telgraf gelmiştir
Fransız Cumhuriyeti Suriye Yüksek Komiserliği Genel Sekreteri M Robert de Caix’den, Ankara Millî Hükümeti Yüce Millet Meclisi Başkanı Ekselans Mustafa Kemal Paşa’ya 28 Mayıs 1920;

23 Mayıs günü Ankara’da birlikte karşılaştırdığımız gibi, General Gouraud’a aşağıdaki telgrafı gönderdim: 30 Mayıs’tan başlayacak yirmi günlük bir ateşkes yapılmasını teklif derim
Bu süre içinde, sizinle temasa geçecek, Türk askerî yetkilileri ile aranızda belirlenecek usûle göre, savaş’ta esir düşenler ile, siyasî tutuklular değiş, tokuş edilecektir Değiş-tokuş ilk on günde olacaktır
28 Mayıs 1920, Ankara ile Fransa arasında mütareke imza edilmiş ve Erkan-ı Umumiye Reisliği, Antep mutasarrıflığına çektiği telgrafta: ‘‘Antep şehri Fransızlar tarafından terk edilmek ve orada bulunan Fransız müfrezesi Antep haricine ordugahını ikame etmek üzere çekilecektir’’ diye belirtilmiştir
(28/05/1920) TBMM Reisliği Antep Askerlik Dairesi Başkanı İrfan Bey’e gönderdiği emirde yapacağı işleri bildiriyorduBuna göre:
Ateşkesin ilk on günü zarfında Pozantı, Sis ve Antep’te savaş son bulacaktır
Ateşkesin ilk on günü zarfında yanınızda bulunan Fransız esirler kendilerine iade edilecek ve Fransızlar tarafından gerek sebepsiz yere tevkif olunan Müslümanlar, gerek esir edilen halkımız bize iade edilecektir
Pozantı,Sis,Antep halkının ve esirlerin hakkı konusunda ayrıca teklifler yapılacaktır
Ayrıca bu emri 30 Mayıs 1920 sabahına kadar en ileri hatlara kadar tebliğ edilmeside bildiriliyorduGörüşmeler 8 Haziranda bitti Fransızlar mütareke için kararlaştırılan esaslara uymamışlardırMütarekedeki amaçları,Türklere yapacakları kesin taarruz hazırlıklarını tamamlamaktıFransızlar daha mütarekenin onuncu günü Erikli’yi işgal etmek suretiyle mütarekeyi ihlal ettiklerinden Antep mıntıkası dikkatini biraz daha topladı

Antepliler Tarafından Fransızlara Yapılan Üçüncü Kuşatma
4 Haziran 1920 tarihinde Ankara hükümetinden, Antep Askerlik Dairesi Başkanı İrfan Bey’e gönderilen telgrafta: Antep’in Fransızlar tarafından acilen tahliyesi lazımdır Antep’te top menzili dahilinde hiçbir Fransız Ordugahı bulunmasına muvafakat edilemez
Savaşa devam edilmesi için ,TBMM Reisliğin’den yukarıdaki telgraf çekildiğinden başka , Ankara HükümetiAnadolunun güneyinde Fransızlara karşı savaşan Türk çetelerini ordu şeklinde teşkilatlandırmak amacı ile 20 Haziran 1920 tarihinde , 2Kolordu Kumandanlığına Selahaddin Adil Paşa’yı tayin etmiş, Kolordu’ya bağlı Antep mıntıka Kumandanlığına ise Miralay İrfan Bey getirilmiştirKesin sonucu almak ve Antep’i kurtarmak için, Antep’e bir taarruz tertibi 2 Kolordu Komutanı Selahaddin Adil, Maraş’tan hareket ederek 26 Temmuz 1920 günü Antep’in 12 km kuzeybatısındaki Sam Köyü’ne geldi28 Temmuz 1920 günüde Antep’te bulunan Bölge Komutanı İrfan Bey, Heyet-i Merkeziye Başkanı Ferit Bey ve arkadaşlarından bazıları bu köye giderek Kolordu Komutanıyla temasa geçtiler29 Temmuz günü 105’lik bir mermi Sipahi Çiftliği üzerine atıldı Güneydeki tepeler üzerinde Millî Kuvvetlerle, Nizamiye Birlikleri vardı Bunlarda Mıntıka Kumandanlığı Karargahı ile Amerikan Kolej’i üzerine şiddetli piyade ateşi açmışlardı Kolej binası oldukça hasara uğramış, fakat piyadelerin taarruzları düşmanın kuvvetli tel örgü engelleri karşısında fazla ileri gidememişti
Nafak Boğazı Muharebesi

Suriye’deki durumları kısmen düzelen Fransızlar, Antep ‘teki Türk kuvvetlerini yenerek, Antep Meselesini bir an evvel halletmek istiyorlardı Bu maksatla, 8 Ağustos’ta Akçakoyunlu istikametinden iki alay piyade, ağır toplar ve süvari birlikleri ile takviyeli bir düşman kolunun Antep’e gelmekte olduğu öğrenilmişti Bu kıtaların yolda bir baskına uğramaları ihtimali karşısında yardım etmek üzere Antep’ten de bir yardımcı kuvvet yola çıkarıldı
8 Ağustos’ta Andrea Kuvvetlerinin keşif kolları Karataş’ta göründükten sonra, Kurbanbaba’ya şiddetle bombardımana başladılar Bu durum karşısında çevrenin eli silah tutan bütün yurtseverleri yardıma koşup,Nizip’te toplanmışlardı Türk Kuvvetleri Nafak Boğazı’nın güneybatısında, Körkün civarında önceden pusu kurup, baskın yapmış olmalarına rağmen, Fransız topçusunun ateşi karşısında geri çekilmek mecburiyetinde kaldılar
Bu geri çekilme esnasında Millî Kuvvetler İrfan Bey ile şehrin haricinde kaldılar Bu suretle Andrea kuvvetleri Antep’e girmeye ve Antep’in şimdiye kadar sınırlarımız içinde bulunan Güneydoğu bölgesinden bir kısmını da elde etmeye muvaffak oldular
Sevr Antlaşması

Türk Tarihi için son derece üzücü bir hadise olan Sevr Antlaşması'nın aslını, daha önce izah ettigimiz San Remo Andlaşması teşkil eder Sevr Antlaşması, 10 Ağustos 1920'de İtalya'ya da yanlarına alan üç devlet ara sında kararlaştırılmıştı Fransa ve İngiltere Türk toprakla rından İtalya'ya da pay veriyorlardıAntlaşmayı padi şahın murahhaslarından olan; General Hadi Paşa, Ayan dan Rıza Tevfik, Türkiye'nin Bern sefıri Reşat Halis Bey imzalamışlardı Ancak neticesi Türk istiklâlini ortadan kaldırmaya varacak olan bu siyasi vesikâyı, Mustafa Ke mal'in Anadolu'da kazanacağı zaferler hükümsüz kilacak tır
Antlaşma, müstakil bir Ermenistan vücuda gelmesi ni de kaydediyor ve bunun hudutlarını tesbit etmek vazife sini ABD hükümetleri reisi Wilson’a bırakıyordu Hatta bir muhtar Kürdistan bile vücuda getirilerek sonradan is tiklâli çarelerini düşünmek bile tasavvur edilmişti İs tanbul, Osmanlı Devleti'nin başkenti olarak kalıyordu, fa kat Osmanlı Devleti azınlıkların haklarını gözetmeye İs tanbul Türklerin elinden alınacaktı Arabistan ve Mezopo tamya (Musul dahil) İngiltere'ye bırakılıyordu Osmanlı Devleti Suriye'yi Fransa'ya bırakıyordu Sınır, Suriye'nin, Mardin, Urfa ve Cebelibereket'in kuzeyinden geçecek tiBuna göre, Antep ve çevresi Anadolu'dan ayrılıyor, Suriye ile birlikte Fransız mandasına ve siliyordu Bu and laşmasının esasları Antep’te duyulunca büyük üzüntü duymuştur Antep’te yaşayan Ermeniler ise sevinç içinde idilerBu antlaşma Fransızların büyük kuvvetlerle Antep’e yükleneceğini gösteriyordu
Sevr Antlaşmasının uygulanması halinde Türkiye arazisi parçalanacak, Osmanlı Hükümeti manen ve maddeten ortadan kalkmış olacaktı Tüürkiye olarak kalan kısım cansız bir vücuttan başka birşey değildiSevr Antlaşması Almanya için, birkaç ay evvel kendi imza etmiş olduğu Versay Antlaşması’nı kesinlik kazandırmıştı