Orhan Veli Kanık (
–
), Türk
.
ve
'la birlikte
'nın kurucularındandır. Şiirde
,
ve sanatlı söyleyişlere karşıydı. Orhan Veli, her şeyin şiire konu olabileceğini savunmuştur.
Hayatı []
Orhan Veli
günü
'da doğdu. Babası orkestra şefi
, annesi Fatma Nigar Hanım'dır. Adnan Veli (mizah yazarı) ve Füruzan Yolyapan isimli iki kardeşi vardır.
Çocukluğu İstanbul'un Cihangir ve Beykoz semtlerinde geçti. İlkokulu
'nde yatılı olarak okudu. Babasının Cumhurbaşkanlığı Bando Şefi olması üzerine dördüncü sınıfta iken ailesi
'dan ayrılınca Ankara Gazi Okulu'na geçti ve ertesi sene Ankara Erkek Lisesi'ne başladı.
En yakın arkadaşlarından
ile 13 yaşında,
ile 16 yaşında tanıştı. Bu iki arkadaşıyla birlikte lise yıllarında hazırladığı
Sesimiz dergisinde ilk yazılarını yayımladı.
yılında liseyi bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü'ne başladı. Ancak,
yılında okuldan ayrılarak yüksek öğrenimini yarıda bıraktı.
Şair,
’da
’ya döndü. Askere gidene kadar PTT Genel Müdürlüğü Telgraf İşleri Reisliği Milletlerarası Nizamlar Bürosunda memurluk yaptı. Bu arada ilk şiirlerini 1936 yılı Aralık ayında
'nde Mehmet Ali Sel adı ile yayınladı.
’de lise arkadaşları Oktay Rıfat ve Melih Cevdet Anday ile birlikte Garip adlı şiir kitabını çıkartarak Garip Şiir Akımının öncülerinden oldu. Şiirlerinde yalın bir halk dili kullandı, yergi ve gülmeceden yararlanarak, sıradan yaşantıların şiirinin de yazılabileceğini gösterdi.
İkinci Dünya Savaşı nedeniyle askerlik uzatıldığı için 4 yıl askerlik yaptı. Askerlkten döndükten sonra 2 yıl kadar
’da Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu’nda çalıştı.
, Oktay Rıfat,
ile ortak çeviriler yaptı. Ancak
’de bakanlıktaki “antidemokratik hava” nedeniyle Tercüme Bürosu’ndaki görevinden istifa etti.
’ın yayımladığı Hür ve Zincirli Hürriyet gazetelerinde eleştiriler, kültür ve sanat üzerine yazılar yazdı.
’in masallarını şiirsel bir dille Türkçeleştirdi.
öykülerini de şiire dönüştürdü.
tarihinden itibaren on beş günde bir yayımlanan
dergisini çıkarmaya başladı. 28 sayıyı tamamen kendi çabası ile çıkardı.
'ye kadar yayımlanan bu dergiyi parasal güçlükler nedeniyle yayımlayamaz olunca Ankara'dan ayrılıp, İstanbul'a döndü.
sonbaharında, bir haftalığına geldiği Ankara'da,
1950 gecesinde, yolda, onarım için kazılmış bir çukura düşerek ayağından yaralandı.
'a döndükten sonra, bir arkadaşının evindeyken, durumu birdenbire kötüleştiği için kaldırıldığı
'nde,
1950 tarihinde beyin kanamasından öldü. Ölümü, Türkiye'de o güne kadar hiçbir şairin ölümünde görülmemiş bir yankı buldu. Orhan Veli Kanık geniş katılımlı bir cenaze töreninin ardından
Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Eserleri []
- (1941 – Oktay Rifat ve Melih Cevdet ile birlikte)
- Garip (1945 – Yalnız kendi şiirlerinden oluşan genişletilmiş 2. baskı)
- (1945)
- (1946)
- (1947)
- (1949)
- (, 1951 – 1975)