TIME CLAUSE
1. TANIM
"Time Clause" yapılarda zaman uyumu kuralına dikkat etmek gerekir. Bu cümlelerde, ana cümle ile yan cümlede kullanılan tense uyumlu olmalıdır. Yani,
PRESENT I never↔PRESENT forget to pray before I go to bed.
FUTURE Will you be there when I↔PRESENT arrive at the airport.
PAST When we got there, the film was↔PAST over.
"Time Clause" yapılarda zaman uyumu kuralına bir tek since uymamaktadır.
I've known him since I left school. PRESENT« PAST
2. TIME BEFORE
2.1.Until/Till
KULLANIMI
until/till + isim / cümle / -ing
ÇEVİRİSİ
yüklem + -E / -IncEyE kadar [1]
isim + -E kadar [2]

- He worked patiently until he completed polishing. [1]
Cilalamayı bitirene/bitirinceye kadar sabırla çal??tı.
- Until the war, they didn't know any poverty. [2]
Savaşa kadar, yoksulluk nedir bilmediler.
"Until" ve "by" kelimelerinden hangisinin kullanılaca?? konusu çeviri ya da İngilizce yazma/konuşma esnasında bir tereddüt konusu olabilmektedir.
"Until" belirli bir zamana kadar süren bir olay ya da durum için kullanılır.
- I have to keep writing until the end of next year.
"By" belirli bir zamanda ya da o zamandan önce oluşan bir olay için kullanılır.
- My book will be finished by the end of next year.
Burada belirtilmesi gereken önemli bir nokta da, "by" kelimesinin zaman yapılarında bu tür kullanımında hiçbir zaman bir "conjunction" olarak kullanılamaması, yani, ardından bir S+V+(O) yapısının gelememesidir.
2.2. Before
KULLANIMI
before + isim / cümle / -ing
ÇEVİRİSİ
yüklem + -mEdEn önce
yüklem + -DEn önce

- They left before the door was opened.
Kapı açılmadan önce gittiler.
2.3. By the time
KULLANIMI
by the time + cümle
ÇEVİRİSİ
yüklem + -EnE kadar

- They will have gone by the time we arrive.
Biz varana kadar onlar gitmiş olacaklar.
3. SAME TIME
3.1. As
KULLANIMI
(just) as + cümle
ÇEVİRİSİ
(tam) ... -(i)ken

- As she was walking down the road, she was hit by a lorry.
Yolda yürürken (ona) bir kamyon çarptı.
3.2. As long as/So long as
KULLANIMI
as long as/so long as + cümle
ÇEVİRİSİ
yüklem + -DIğI sürece/müddetçe

- I'll love you as long as I live.
Seni yaşadığım sürece seveceğim.
3.3. While/(Whilst)
Bu kelimelerden "whilst" çok resmi yapılarda kullanılabilir.
KULLANIMI
while/whilst + cümle [1] / -ing [2]
ÇEVİRİSİ
yüklem + -(i)ken

- They came while I was sunbathing. [1]
Ben güneşlenirken geldiler.
- While walking, he stumbled and fell. [2]
Yürürken sendeledi ve düştü.
3.4. When/Whenever
KULLANIMI
when + cümle [1] / sıfat [2] / -ing [3]; whenever + cümle [4] / sıfat [5]
ÇEVİRİSİ
(her ne) zaman ... -sE
yüklem + - DIğI zaman/-E/Ir(i)ken/-DIğI(n)dE/-IncE/ -DIkçE

- When I sleep I always snore. [1]
Ben uyurken hep horlarım.
- Please do your exercise when(ever) possible. [2]
Lütfen mümkün olan bir zaman / fırsat bulduğunda al??tırmanı yap.
- Be careful when lifting this bag. [3]
Bu çantayı kaldırırken dikkatli ol.
- She visits her parents whenever she finds time. [4]
Ne zaman fırsat bulsa anababasını ziyaret eder.
3.5. Now that
KULLANIMI
now that + cümle
ÇEVİRİSİ
için
(Hazır) ... yüklem -DIğI [(n)E] göre

- Now that everybody is here, we can start the meeting.
(Hazır) herkes burada olduğuna göre, toplantıya başlayabiliriz.
3.6. "-ing"
- He came in shouting.
Bağırarak girdi.
Bu yapıya benzer bir yapıda hiç yüklem kullanılmamaktadır:
- He came in drunk. (= When he came in he was drunk.)
3.7. During
KULLANIMI
during + isim
ÇEVİRİSİ
esnasında

- During the storm, a lot of people hid in the cinema.
Fırtına esnasında bir çok insan sinemaya s???ndı.
4. TIME AFTER
4.1. After
KULLANIMI
after + cümle [1] / -ing [2] / isim [3]
ÇEVİRİSİ
yüklem/isim + -DEn/(mEsIn)In ardından/sonra

- After he had seen the murder, he couldn't sleep whole night. [1]
Cinayeti gördükten sonra bütün gece uyuyamadı.
- After finishing his meal, Peter went to bed. [2]
Yemeğini bitirdikten sonra Peter yatmaya gitti.
- After the riot, everything is calm and quiet. [3]
Ayaklanmanın ardından herşey sessiz ve sakin.
4.2. As soon as
KULLANIMI
as soon as + cümle [1] / -ing [2]
ÇEVİRİSİ
yüklem + -Er yüklem + -mEz

- As soon as she saw the poster, she burst out a laughter. [1]
Posteri görür görmez bir kahkaha patlattı.
- As soon as leaving work, he rushes to the bar. [2]
İşten çıkar çıkmaz bara koşar.
4.3. Directly/Immediately
Bu iki yapı da sık kullanılmaz.
KULLANIMI
directly/immediately + cümle
ÇEVİRİSİ
yüklem + -Er yüklem + -mEz

- She smiled immediately she heard the news.
Haberi duyar duymaz gülümsedi.
4.4. Once
KULLANIMI
once + cümle [1] / -ing [2]
ÇEVİRİSİ
Bir kez .. yüklem + -DI mI/-mEyE gör-

- Once I make make up my mind, nothing can stop me. [1]
Bir kez kararımı verdim mi beni hiçbirşey durduramaz.
- Once signing this contract, you will have to obey the rules. [2]
(=Once you sign this contract ...)
4.5. Since
KULLANIMI
since + cümle [1] / -ing [2] / isim [3]
ÇEVİRİSİ
yüklem + -Den beri/bu yana

- He feels much better since he completed his exams. [1]
Sınavlarını tamamladığından beri kendisini çok daha iyi hissediyor.
- We haven't gone out since visiting you. [2]
Sizi ziyaret etmemizden beri(dir) dışarı çıkmadık.
- I've been typing since 12. [3]
12'den beri daktilo yazıyorum.
4.6. When/Whenever
Kullanım ve çeviri açısından "Same time" başlığı altında ele alınan "when / whenever" ile aynıdır.
4.7. Now that
Kullanım ve çeviri açısından "Same time" başlığı altında ele alınan "now that" ile aynıdır.
4.8. No sooner ... than
KULLANIM
No sooner + had + Subject + V3 + than ..+ Simple Past
(Mutlaka devrik yapıda kullanılır)
ÇEVİRİ
Daha yeni/Henüz ... yüklem + -mIştI ki ...

- No sooner had he left than he heard the explosion.
Daha yeni çıkmıştı ki patlamayı duydu.
4.9. Hardly/Scarcely ... when
Kullanım ve çeviri açısından "No sooner ... than" yapısı ile aynıdır. Mutlaka devrik yapıda kullanılır.
4.10. On, upon
"-ing" başlığı altında (aşağıda) ele alınmaktadır.
4.11. (only) to ...
Geçici bir durumu göstermek ve durumun ortaya çıkardığı sonucu ifade etmek için kullanılır.
- I rushed to the door to discover it was locked
cümlesinde "to discover" yapısı "in order to discover" anlamı taşımamaktadır, zira bu anlamı taşıyor olsa kapının kilitli olduğunu bile bile kapıya gitme söz konusu olacaktır.
* Kapının kilitli olduğunu keşfetmek için kapıya koştum.
Bu yapının gerçek karşılığı
... to discover = and I discovered
yaklaşımı ile
Kapıya koştum ve kilitli olduğunu farkettim
şeklinde olacaktır.
- I woke up one morning to find myself on the floor.
Bir sabah uyandığımda kendimi yerde buldum.
- She turned the corner, to find the car gone.
Köşeyi döndü ve arabanın orada olmadığını gördü.
- The curtain parted, to reveal a market scene.
Perde açıldı ve ortaya bir pazar dekoru çıktı.
4.12. yüklem + to + yüklem
Aslında "yüklem + and + yüklem" şeklinde kullanılabilecek bir yapıdır ve uzunca bir süreye bağlı bir sonucu ifade eder.
- She lived to be 100. (= and she became 100.)
- The show went on to become a great success.
5. "-ing"
5.1. Same time (= When)
- Returning to the village, I met an old friend.
Köye döndüğümde eski bir arkadaşla kar??laştım.
- (On/Upon) receiving the letter, you should reply immediately.
Mektubu alınca hemen yanıtlaman gerek.
"-ing" yapısı ile "time" ve "reason" anlatıldığı zaman ana cümlenin ve yan cümlenin öznesinin aynı olması gerekir.
- When I returned to the village I met an old friend. (= Returning to the village I met an old friend.)
5.2. Time after (= When/After)
"Having + V3" yapısı ile oluşturulur.
- Having completed his study he submitted it to the committee. (= After he had completed ...)
5.3. (By) + "-ing"
Bu yapı zaman belirtmesinin yanısıra neden (= reason) de belirtebilir.
- By taking advantage of the darkness, he escaped.
Karanlıktan yararlanarak kaçtı.
5.4. ..., "ing"
- He rose to his feet, spilling coffee on his pants.
(= When he was rising to his feet, he spilt coffee on his pants.)
6. Past participle (= V3)
Bu yapı edilgen (=passive) özellik ta??maktadır.
- (When it is) taken as it is, the sentence will mean nothing.
Olduğu gibi ele alındığında bu cümle bir anlam taşımaz.