CNBC-e ekranları aracılığıyla Türkiye'de de yayınlanan ünlü yönetmen Steven Spielberg ve yıldız oyuncu Tom Hanks'in ortak yapımı "The Pacific" isimli dizide, İzmir'in Yunan işgalinden kurtarılması sırasında Türkler'in İzmir'i yakıp yıktığı ve Yunan ailelerin canlarını zor kurtardığı iddiaları yer aldı.

ABD'nin HBO kanalında yayınlanan "The Pacific" adlı dizi, yayına girdiğinden bu yana büyük sükse yaptı ve rating listelerinde üst sıralarda yer aldı. 200 milyon doları aşan bütçeli dizinin, yayınlanan üçüncü bölümünde geçen bir diyalogda Türklerin Yunan işgali sırasında İzmir'i yakıp yıktıkları gibi asılsız suçlamalara yer verildi.

Suçlamalar, Yunanistan'dan kaçarak Avustralya'nın Melbourne kentine yerleşen Yunanlı bir ailenin hikayesini anlatmasında yer aldı. Ailenin Avustralya'ya geliş hikayesini anlatan anne, 1922 yılında İzmir'in üç yıl süren Yunan işgalinden kurtuluşu sırasında Türklerin kenti yakıp yıktığını ve kendilerinin de ancak kaçarak canlarını kurtardıklarını söyledi.

Kadın oyuncu evlerine konuk olarak gelen Bob isimli bir Amerikalı askerin sorduğu soru üzerine hikayelerini şöyle anlattı:

"Türkler 1922'de girip yakıp yıktılar. Her şey gitti. Hayatta kaldıysan annem ve benim gibi kaçardın. Ama biz rıhtıma kadar gidebildik. Sonra bir gemiye yüzdük. Kaptan bizi gemisine aldı ve Pire'ye kadar götürdü. Hayatlarımızı kurtardı. Ama evimiz gitmişti. Ne yapacaktık? Buraya geldik."

İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerikan ordusunun Pasifik cephesinde görevli Amerikan askerlerinin hikayesinin konu edildiği dizinin ana karakterlerden olan Bob, Melbourne'de burada tanıştığı Yunan asıllı bir kızın ailesinin evine gidiyor.

Ailesiyle yemekte sohbet eden ABD'li asker, kızın ailesine Yunanistan'dan Avustralya'ya neden geldiklerini soruyor. Kızın annesi İzmir'den geldiklerini ve burayı bilip bilmediğini sorunca Bob, başını sallayıp çok kitap okuduğu yanıtını veriyor.

Dizinin bu bölümünün yayın tarihinin, Yunanistan'ın Osmanlı egemenliğinden ayrılmasının 189'uncu yıl dönümü olan 25 Mart'tan üç gün sonraya denk gelmesi ise dikkat çekti.

TÜRK İZLEYİCİLER TEPKİ GÖSTERDİ
Dizide Türk askerinin Yunan işgalinde bulunan İzmir'i kurtarmasının çarpık bir dille anlatılması dizinin bu bölümünün yayınlandığı internet sitelerinde de Türk izleyicilerin tepkilerine yol açtı. İzleyicilerinden bazıları tepkilerini internet sitelerinde yazdıkları yorumlarla dile getirirken, dizinin yayınlandığı televizyon kanalına da Türk izleyicilerden tepki yorumları gönderildi.

ERMENİ ÇETELERİ YAKTI

Peki gerçekte İzmir'i kim yaktı?
"The Pacific" dizisinde yer alan "İzmir'i Türkler yaktı" iddiasına belgeli yanıt geldi. NTV'nin ulaştığı belgelere göre, İzmir'i yakanlar ayrılıkçı Ermeni çeteleriydi.

İzmir'in kurtuluşunun üzerinden 4 gün sonra 13 Eylül 1922'de kentin üzeri dumanlarla kaplandı. Kentte beş gün süren yangın kentin büyük bir bölümünü yok etti. İzmir Kent Müzesi Müdürü Tarihçi Oktay Gökdemir, yabancı kaynaklarda uzun yıllar yaptığı araştırmada yangınla ilgili birçok soru işaretini giderdi.

Konsolosların ülkelerine geçtiği telgraflar ve dönemin İtfaiye Müdürü Sırp Asıllı Greskoviç'in yangın raporu bugüne dek ortaya atılan iddialardan farklı bir konuyu gündeme taşıdı.

Gökdemir şunları söyledi: "O rapordan da anlaşıldığı üzere yangın Basmane'de Ermeni çeteler tarafından organize edilmiş ve karadan denize esen sert rüzgarın da etkisiyle kentin kıyı kenarlarını tamamiyle etkisi altına almıştır. Hatta Greskoviç raporunda biz bu yangına müdahale etmek istedik ama öyle bir organizasyonla karşılaştık ki hortumlarımız kesildi, bütün araç gereçlerden mahrum kaldık. Bu yangının sorumluluğunun Türklere yüklenemeyeceği konusunda önemli belgeler var elimizde."

RUM VE ERMENİ MAHALLELERİNDE PATLAYICI MALZEME VARDI
Yangın sırasında körfezde demirli Fransız savaş gemilerinin komutanı Amiral Dumesnil'in yazdığı rapor da dikkat çekici.

Yazıda şu ifadeler yer alıyor: "Ben, İzmir yangınında Türklerin suçlu olmayacakları kanaatindeyim. Somut şahitler Türklerin şehirde düzeni sağlamak ve yağmayı ortadan kaldırmak amacını ispatlamıştır. Rum ve Ermeni mahallelerinde çok sayıda cephane ve çok miktarda yanıcı ve patlayıcı malzeme depoları vardı. Bu durum Türk yağmacılara atfedilmeyecek bir organizasyonu gösteriyor."

Türk ordusunun girmeden önce ciddi bir organizasyon içinde olduklarına dair kanıtlar da olduğunu belirten Gökdemir, "Biz İzmir'i Türklere sağlam biçimde teslim etmeyeceğiz" diye belgeler var. Bunlar bizim belgeler değil; yabancı belgeler var" dedi.

YABANCI GAZETELER DE 'ERMENİLER ÇIKARDI' DİYOR
Oktay Gökdemir'in ulaştığı bilgiler sadece bununla sınırlı değil. Yabancı gazetelerde de yangının İzmir'de yaşayan Ermeniler tarafından çıkarıldığı vurgulanıyor.

Le Levant Gazetesi'nde çıkan yazıda yangınla ilgili şu görüşler dile getiriliyor: "Yangından önce bütün Ermeni evleri kapalıydı ve herhangi bir hayat belirtisi yoktu. Yangınla birlikte Ermeniler silahlı olarak evlerinden çıktılar. Birçok evde yangını körükleyen paçavra parçalarına rastlandı. Bu mahallelerde yaşayan Ermeniler, aynı zamanda yangını söndürmek isteyen itfaiye erlerine ateş etmeye başladı. Ermeni mahellerinde ve çarşıda bomba atan ermeniler görüldü ve tutuklandılar."