Öncelikle neden birçok kişinin helikopteri en zor model dalı olarak gördüğüne bakalım. Elinize bir simulator aldınız ve biraz egzersiz sonucunda kusursuz bir şekilde helikopter uçurmayı öğrendiniz. Ardından yeni helikopterinizle piste gittiniz. Her şeyin simülatördeki gibi olmasını beklerken motorda sorun çıktı. Helikopter bir türlü yerinden kalkmak istemedi. Kalktı ama her yeri titriyordu. Kuyruğu bir türlü yerinde durmak bilmiyordu vs. vs. Bu sorunlar tamamen mekanik ayarların doğru olmamasından kaynaklanır. Anlatmaya çalıştığımız şey model helikopteri seviyorsanız, iki şeyi sevdiğinizden emin olmanız gerekiyor. İlki, o modelin gözünüzün önünde 1 metre yüksekte size mucize gibi gelen duruşu, ikincisi de mekanik. Helikopter hiçbir zaman size haftalar boyu sorunsuz uçuşlar vaat etmez. Her zaman ilgi ister, bakım ister. Eğer o periyodik bakımları bir sorumluluk olarak değil bir zevk olarak görüyorsanız, modelcilikteki en son durağınızın helikopter olacağından emin olabilirsiniz.

Model helikopteri tanımlamayı amaçlayan bu bölümde, gerekli ayarları ve bunların nasıl yapılacağını anlatmaya çalışırsak çok uzun bir yazı olur. Bu yüzden bir helikopter için gerekli malzemeleri söyleyip kulübümüzü ziyaret etmenizi tavsiye etmek daha akıllıca gibi görünüyor.

Helikopter kiti; Günümüzde helikopterler kit ve ARF olmak üzere iki şekilde satılmaktalar. Modeli kit şeklinde aldığınız takdirde kullanım kitapçığı doğrultusunda modeli sıfırdan inşa etmeniz gerekir. Aslında helikoptere gönül vermiş birisi için bir helikopter inşa etmek çok iyi bir haber. ARF şeklinde pazarlanan modeller ise kutudan %90 montajı yapılmış olarak çıkar. Genelde tek yapılması gereken kuyruk borusunu gövdeye sabitleyip iniş takımını monte etmektir. Burada tüm cıvataların sıkılığını gözden geçirmek gerektiğini hatırlatalım. Bu bölümde çokça sorulan bir soruya cevap verelim. Yakıtlı modellere nazaran çok daha küçük boyutlara sahip olan elektrikli modellerle bu işe başlamak doğru değildir. Elektrikli mikro size modellerin ana rotor sistemlerinin çok küçük olması nedeniyle kontrol edilmeleri zordur. Genelde mekaniklerindeki yetersizlik nedeniyle kumandadan verilen komutlara eksiksiz cevap veremezler. Bu da öğrenme aşamasında yanlış yönlenmeye neden olabilir. Ayrıca standart modeller düşünüldüğünde elektrik motorları hiçbir zaman yakıtlı motorların torkuna sahip olamazlar. Bu da kurtarma manevralarında motorun etkisinin azalmasına neden olabilir. Büyüklük olarak yakıtlı 30’luk bir modelle başlamak daha doğrudur.

Kumanda; Helikopteri herhangi 4 kanallı bir kumandayla uçurmak mümkün olmadığı için mutlaka yazılımı helikopter menüsü barındıran en az 6 kanallı bir kumanda ile bu işe başlamak gerekir. Helikoptere bulaşan herkes modelinin kendisini yansıtmasını, kendinden bir şeyler taşımasını ister. Modeli kullanıcısına özgü yapmanın en iyi yolu kumandada birçok mix yapmaktır. Bu yüzden eksiksiz miks menüleri olan kumandalar tercih nedeni olabilir.

Gyro; Gyro, helikopterin kuyruğundaki kaymaları kuyruğa gönderdiği sinyallerle engelleyen bir alettir. Tork basit olarak döndürme momenti, döndürme kuvveti anlamına gelir. Helikopterin üzerinde sürekli aynı yöne dönen bir rotorun bulunması, gövdenin aksi yönde dönmesine neden olur.Torkun meydana getirdiği bu etkiyi ortadan kaldırmak için helikopterlerde kuyruk rotor sistemi mevcuttur. Kuyruk pallerinin tork nedeniyle gövdenin döndüğü yönün aksi istikametinde üflediği hava sayesinde oluşturulan anti-tork kuvveti, helikopterin stabil durabilmesini sağlar.

Ana pervanenin açılarında meydana gelen değişimlerin pürüzsüz bir uçuş için kuyruk tarafından dengelenmesi gerekir.Fakat bu ayarın her seferinde pilot tarafından yapılabilmesi teorik olarak mümkün gibi gözükse de pratikte imkansızdır.İşte bu noktada gyro işlev görmeye başlar ve tork değişikliklerinde kuyruğun yönetimini üstlenir.Görevini kuyruk pallerinin açısını değiştirerek yerine getirir.



GyroÇeşitleri:



A)Rate gyrolar;

Rate gyrolar kuyruk servosuna kontrol sinyallerini, sadece modelin kuyruğu hareket halindeyken gönderirler.Kuyruktaki hareket durunca gönderilen sinyaller de kesilir.

Model yandan gelen bir rüzgarla karşılaştığında rüzgarın etkisiyle kuyruk sürüklenmeye başlar.Kuyruktaki bu hareket üzerine gyrodan sinyaller gönderilmeye başlanır ve kuyruk durana kadar bu sinyal gönderme işlemi devam eder.Eğer rüzgarın etkisi sürekli ise model rüzgara karşı dönene kadar kuyrukta sürüklenme olur.Bu kuyruk hareketi esnasında gyrodan sinyal çıkışı devam eder.Özet olarak rate gyrolar çalışma esasları gereğince sadece kuyruktaki kaymalar ile savaşırlar ve rüzgarla mücadele etmezler.



B)Heading lock gyrolar;

H.L. gyrolarda sinyal gönderimi kuyrukta hareket olmasa da vardır. Buna göre model yandan gelen bir rüzgarla karşılaştığında, kuyrukta sürüklenme başlayacağı anda gyrodan gelen bir sinyal ile, kuyruğun konumunu koruması sağlanır.Ayrıca gyro sürüklenme açısını hesaplar ve devamlı sinyal göndererek rüzgara direnir yani modelin rüzgara karşı dönmesini engeller.Hem kuyruktaki kaymalar ile hem de rüzgar ile savaşarak kuyruğun hareket etmesini engeller. Yeni başlarken heading hold özelliği olan bir gyro seçmek kuyruk kontrolünü kolaylaştıracağı için daha doğrudur.

Gerekli diğer malzemeler;

- Motor

- starter

- starter shaft

- buji ısıtıcı



Sinan Binali